Bouw Cultuurcluster opnieuw uitgesteld


Er is een gerede kans dat de bouw van het Cultuurcluster bij het station in Zaandam opnieuw grote vertraging zal oplopen. Na het jarenlange gesteggel met de NS gooit nu de archeologie roet in het eten.

Grenzend aan de beoogde plek voor de nieuwbouw lag nog tot in de vorige eeuw een haven, ongeveer midden tussen de houtzagers De Vergulde Zalm en De Roode Wildeman. Infraroodonderzoek heeft rond die haven de fundamenten van bebouwing aangetoond. Het lijkt niet om een molen te gaan, maar om werkplaatsen zoals we die kennen van de scheepswerven aan de Hoogendijk die in de jaren negentig zijn opgegraven. 

De scheepsbouw in onze streek concentreerde zich logischerwijs op de oevers van de Zaan. Binnendijkse werven waren een zeldzaamheid. Er werden alleen kleinere scheepstypen gebouwd, die na voltooiing via een sluis naar open water moesten worden gebracht. Te denken valt aan boerenvaartuigen, overzetveren en sloepen.

En dat laatste heeft de belangstelling gewekt van Sergej Chudyakov, de directeur van het Kolomenskoye Museum in Moskou. Bij zijn bezoek aan het Zaans Museum van vorige week, waar hij een afgietsel van de hand van Tsaar Peter cadeau deed, werd hem over de pas ontdekte werf verteld. Chudyakov was meteen geïnterresseerd, omdat uit bronnen bekend is dat Tsaar Peter tijdens zijn kortstondig verblijf in Zaandam in 1697 juist aan een sloep zou hebben gebouwd.

Kan dat op deze plek net ten noorden van de Westzanerdijk geweest zijn? Dat wil het Kolomenskoye Museum nu laten onderzoeken. Aanstaande zaterdag al zal een team van Russische archeologen een aantal betonplaten verwijderen en proefsleuven graven. Als er inderdaad een sloepenwerf uit de tijd van Tsaar Peter wordt aangetroffen, dan zal verder onderzoek op zijn minst enige jaren in beslag gaan nemen.