ROSA REDT assendelftse kreekrug


kreekrug-assendelftOp 7 oktober deed Zaanstad een persbericht uitgaan waarin wordt gemeld dat de kreekrug van Asssendelft in zijn geheel tot monument is verklaard. Met de bescherming van de kreekrug blijft het landschap van de eerste ‘zaankanters’ bewaard. Dat is een prachtig resultaat voor de Werkgroep Aardkundige Waarden Laag Holland (WAWLH), politiek van harte gesteund door ROSA en de PvdA.  

Het meest westelijke deel van de Zaanstreek was in prehistorische tijden een getijdengebied aan de rand van een ondiepe binnenzee, het Oer-IJ. Met vloed overstroomde het land en bij eb vloeide dat zoute water via geulen weer terug. Zand en klei bleven achter, waardoor het land hoger werd en uiteindelijk bewoonbaar was voor de eerste ‘Zaanse’ boeren en vissers. Toen het Oer-IJ verzandde, nam de getijdewerking af en de kreken raakten overgroeid door het oprukkende veen. De ontginningen in de Middeleeuwen deden vervolgens dat veenpakket langzamerhand verdwijnen, waardoor de dichtgeslibde kreken weer aan de oppervlakte kwamen in de vorm van meanderende verhogingen in het vlakke landschap.

Laag Holland heeft honderden van dergelijke nog zichtbare kreekruggen gekend. In de loop van de tijd zijn ze bijna allemaal geëgaliseerd. Want, zoals een boer in Uitgeest ooit vertelde, met vijf of zes keer diep ploegen ben je van die lastige hobbels af. De kreekrug van Assendelft, tegen de punt van Saendelft aan de Noorderveenweg, bleef dat lot dus op wonderbaarlijke wijze bespaard. Maar oprukkende nieuwbouw en wegenaanleg bedreigden haar in haar voortbestaan.

Ruim twee jaar geleden sprak de WAWLH in een brief aan het college haar bezorgheid uit over de toekomst van de kreekrug. Toen een reactie uitbleef, werd ook de raad van de situatie op de hoogte gesteld. ROSA en de PvdA zagen het belang van dit stukje prehistorische Zaanstreek en ondernamen actie. De verantwoordelijk wethouder werd mee op excursie genomen, en die zette vervolg de stadsarcheoloog aan het werk. Het resultaat is er nu: de kreekrug is een aardkundig monument en mag op geen enkele manier worden aangetast.

Voor ROSA is het belangrijk dat ook het vroegste verhaal van de Zaanstreek gezien en beleefd kan worden. Wat ons betreft kan de kreekrug daarbij een belangrijke rol gaan spelen. We zullen ons er voor inzetten dat dit stukje oerlandschap beter bekend wordt, ter herinnering aan de pioniers die in de IJzertijd de Zaanstreek veroverden. En nu de kreekrug een monument is, hebben we alle tijd om rustig te verzinnen wat de beste en duurzaamste manier is om dat te doen.