De trein is vertrokken…!
De afgelopen periode sprak de raad van Zaanstad veel over het verkeer in de stad. Er komt immers binnenkort een Zaans Mobiliteitsplan en ook de aanstaande volledige openstelling van de Busbrug en de spoorovergang in Zaandijk hielden de gemoederen bezig.
De rode draad in al die discussies is de spoorlijn Zaandam-Uitgeest, die we vroeger ook wel zo mooi de ‘spoorse doorsnijding’ noemden.
In de raadsvergadering van 26 november kwam ROSA daarom met een motie waarin het college wordt opgeroepen een uitgebreid onderzoek te doen naar de kosten, maar vooral ook de baten van het ondergronds brengen van die spoorlijn.
De motie werd door maar liefst tien andere partijen ondersteund. Want iedereen is het er wel over eens dat het ondergronds brengen van het spoorlijn, in een open bak of liefst een tunnel, de beste en meest toekomstbestendige oplossing is voor veel problemen, We schreven er al eerder over.
Als signaal is de motie niet te onderschatten. Het college zal in actie moeten komen en verder vooruit moeten durven kijken. Want een ondergronds spoor levert meer op dan veiligheid voor langzaam verkeer en betere doorstroming. Er zijn grote voordelen voor de gezondheid en het welbevinden van onze inwoners, ook als ze verder van de spoorlijn af wonen. Er ontstaat ruimte voor nieuwe ontwikkelingen, zowel voor woningen als openbaar groen. De vele sloten en slootjes van het oude Westzijderveld kunnen in ere worden hersteld. Een geheelde stad is aantrekkelijker voor inwoners en bezoekers.
De kans lijkt groot dat de baten uiteindelijk hoger zijn dan de lasten. Een uitkomst waarmee we vervolgens naar het Rijk en de Vervoerregio kunnen stappen. Want waarom zou al het geld moeten worden besteed aan verbindingen met Schiphol?
De motie van ROSA heeft een trein in beweging gezet. Er zullen ongetwijfeld nog veel wissels moeten worden genomen, er zal gestopt worden op talloze stations. Maar de trein rijdt. En dat met de instemming van bijna de gehele raad.
Alleen de PVV stemde tegen. Niemand begreep waarom.
Ook Zaanstad voor 14
Regelmatig komen er in de Zaanse raad moties voorbij over onderwerpen waarvan ook ROSA zegt ‘daar gaan we niet over’. En dat zou je ook over de motie vreemd ‘Voor 14’ kunnen zeggen. Een motie die Den Haag oproept om het minimumloon te verhogen naar 14 euro.
Een actie gestart door de FNV, die zich inmiddels als een olievlek over het land verspreidt en door vele lokale actiegroepen is overgenomen. ROSA heeft gemeend, in de strijd tegen armoede, het initiatief over te nemen en de motie in te brengen in de Zaanse raad, gesteund door de PvdA, de PvdD, SP, GL en D66. Want, ook al gaan wij hier niet direct over, verhoging van het minimumloon heeft direct gevolgen voor de Zaanse inwoners die hier mee te maken hebben.
Er zijn teveel werkenden die ten gevolge van het lage minimum loon alsnog onder de armoedegrens leven en nauwelijks rond kunnen komen, maar ook de uitkeringen zijn gekoppeld aan het minimumloon. Een verhoging van het minimumloon is een belangrijke impuls in de strijd tegen de armoede.
Met een nipte meerderheid heeft de motie het gehaald en is Zaanstad de 15de gemeente die deze oproep ondersteunt.
Grote zorg om Olam
Over de vergunningen van cacaofabriek Olam in Koog a/d Zaan is de afgelopen tijd veel te doen geweest. Vanuit diverse kanten zijn zorgen geuit over de ontwerp omgevingsvergunning milieu; welke onder de verantwoordelijkheid van Zaanstad valt, en de ontwerp vergunning Wet natuurbescherming; welke onder de verantwoordelijkheid van de Provincie Noord-Holland valt.
In de ontwerp vergunningen is maximaal 60.000 kg stikstofdioxide-uitstoot per jaar en 80.000 kg ammoniakuitstoot per jaar toegestaan, en dat zijn forse hoeveelheden. Olam staat momenteel dan ook qua ammoniakuitstoot op de vijfde plaats van alle Nederlandse bedrijven. Voor een bedrijf dat midden in een woonwijk lijkt ons dat niet wenselijk.
Afgelopen week ontvingen wij een memo van wethouder Breunesse over deze kwestie. Naar verwachting zal de fijnstofuitstoot en de stikstofuitstoot van Olam alleen maar gaan toenemen. De ammoniakuitstoot zal in de toekomst waarschijnlijk met 80% gaan afnemen. Maar evengoed worden deze hoge hoeveelheden vergund.
ROSA vroeg de wethouder om een “technische sessie”, en deze wordt binnenkort inderdaad ingepland. Hierbij wordt de raad in de gelegenheid gesteld om antwoord te krijgen op alle vragen die momenteel leven.
De grote vraag is natuurlijk of dit nog terug te draaien is. Omdat de toegestane emissies conform de geldende wet- en regelgeving zijn, vrezen wij het ergste.
Er wordt ingezet op gesprekken tussen o.a. Olam, de gemeente en de Omgevingsdienst Noordzeekanaalgebied om de stikstofuitstoot verder terug te dringen. Het lastige hierbij is dat men van een bedrijf wettelijk niet meer mag verwachten dan de Best Beschikbare Technieken, oftewel de “BBT’.
Het kan wel beter, maar wettelijk gezien mag je dit dus niet afdwingen. Desondanks lijkt het ons wel goed dat Zaanstad hier bovenop blijft zitten en dat men met elkaar in gesprek blijft.
Want ammoniak en stikstofoxiden zijn niet alleen slecht voor de volksgezondheid (denk hierbij bijvoorbeeld aan kortademigheid, astma en hart- en vaatproblemen), ook de natuur heeft eronder te leiden. En Zaanstad is omringd door kwetsbare Natura 2000 gebieden.
De depositie (het neerslaan) van stikstofoxiden en ammoniak zorgt ervoor dat de bodem van onze veenweidegebieden te rijk wordt aan voedingsstoffen. Hierdoor nemen snelgroeiende planten als brandnetels, bramen en grassen toe, terwijl zeldzame planten zoals diverse mossen, orchideeën, ronde zonnedauw en de echte koekoeksbloem, die het juist goed doen op voedselarme grond, hierdoor verdwijnen. Maar ook de brakwatervegetatie zoals heemst en lepelblad, die juist zo bijzonder is voor ons laagveengebied, is aan het verdwijnen.
Dit alles heeft tot gevolg dat ook de dieren die van deze zeldzame planten leven verdwijnen.
Dus is het onafhankelijk monitoren op de gezondheidseffecten en het streng toetsen op naleving van de milieuvoorschriften wat ROSA betreft zeker noodzakelijk.