De ‘leeste’ dag van het jaar


Vandaag mochten we weer! Onze wethouder en de halve fractie zetten de ijsmuts op, knoopten een sjaal om en vertrokken naar verschillende scholen om voor te lezen. Nog meer raadsleden en wethouders deden dat – zelfs de burgemeester was vanmiddag op pad. Daarmee gaven ze gezamenlijk het startschot van de juryperiode van de Hotze de Roosprijs 2025.

Hotze de Roos (Langezwaag 1909 – Krommenie 1991) was timmerman in de weverij van Van der Ley en schreef in zijn vrije tijd, in de voorkamer van zijn woning aan de Lijnbaan 54 te Krommenie, vele tientallen boeken die razend populair werden. Vooral zijn serie over de ‘belhamels van de dorspsmid’, de tweeling Hielke en Sietse Klinkhamer met hun bijzondere motorsloep de Kameleon, heeft honderdduizenden Nederlandse kinderen liefde voor lezen bijgebracht. Van 1949 tot aan zijn dood schreef De Roos maar liefst 60 delen over zijn ‘helden zonder zee’, zoals biograaf Paul Steenhuis de schippers van de Kameleon noemde.

Menno de Haas leest voor

Toch kreeg de bescheiden auteur nooit een officiële prijs. Daarom besloten de kinderen van lagere school It Kampke in het Friese Terherne hem dan maar zélf een zilveren pen cadeau te doen, in 1980. Die waren ze gaan kopen bij de Hema in Joure, voor bijna vijf gulden, en de plaatselijke juwelier was zo aardig om er helemaal gratis sulveren pinne in te graveren. Toen Hotze de Roos hoorde van die prijs was hij zo geroerd dat hij besloot hem zelf te gaan ophalen.

Het werd een onvergetelijke dag, met veldwachter Zwart die de schrijver tegenhield op de brug en andere figuren uit de boeken die rondliepen in het dorp. En toen de kinderen van It Kampke aan De Roos vroegen of de avonturen van de Kameleon zich misschien écht in Terherne afspeelden, antwoordde hij, geinspireerd door alles wat hij die dag had gezien en beleefd, dat dat best eens zou kunnen. Dat leidde in 1991 tot plannen voor een Kameleon-themapark in het dorp dat drie jaar later werd geopend en heden ten dage nog steeds bestaat.

Hans Kuyper leest voor

De Hotze de Roosprijs die de gemeente Zaanstad jaarlijks uitreikt, was een initiatief van burgemeester Ruud Vreeman, een groot liefhebber van de Kameleon-boeken. De prijs werd in 2001 voor het eerst uitgereikt (meteen maar aan JK Rowling van de Harry Potter-reeks!) en sinds 2006 gaat hij naar een debuterende Nederlandse kinderboekenschrijver. Auteurs als Maren Stoffels, Manon Sikkel en Jozua Douglas, nu wereldberoemd in heel Nederland, wonnen de prijs ooit voor hun eerste boek. En vanaf vandaag lezen tientallen kinderen op 16 Zaanse basisscholen nieuwe debuten. Daaruit kiezen ze hun favoriet, zodat er in de zomer weer een winnaar van de Hotze de Roosprijs gehuldigd kan worden.

Voor de kinderen zelf is er trouwens ook kans op een mooie prijs: de klas met het beste boekverslag mag op kosten van Zaanstad een hele dag met de bus naar het Kameleondorp. Lees er hier meer over.

Natasja Groothuismink las vanmiddag voor op ICBS De Piramide in Koog aan de Zaan, Menno de Haas toog naar OBS De Kroosduiker in Westzaan en Hans Kuyper bezocht ICBS Octant in Assendelft. ROSA wenst alle leerlingen van de Zaanse kinderjury veel leesplezier – en de klas die uiteindelijk naar Terherne mag, wensen we daar alvast een geweldige dag!