ROSA over MAAK.Zaanstad


MAAK.Zaanstad is een platform waar bestuur, professionals en inwoners met elkaar in gesprek kunnen gaan over de toekomst van Zaanstad. Afgelopen maanden vonden gesprekken plaats via sociale media, op themabijeenkomsten en op locatie in de MAAK.Zaanstadbus. De opbrengst van al deze gesprekken en bijeenkomsten is te lezen in het einddocument MAAK.Zaanstad.

Afgelopen dinsdag sprak de Raad over dit einddocument. Klik op ‘lees meer’ voor de reactie van ROSA. Meer info over Maak.Zaanstad: Link naar website MAAK.Zaanstad

Reactie van ROSA op Maak.Zaanstad

De punten a, b, c enz. corresponderen met de a, b, c etc. in het document ‘inhoud voorstel aan raad’, bij ‘gevraagd besluit’.
(bij de behandeling in de gemeenteraad op dinsdag 21 juni 2016)

Link naar Inhoud voorstel aan Raad

1 Uitgangspunten Maak.Zaanstad

1a. Kwaliteit centraal staat in de verdere ontwikkeling van Zaanstad. Niet alleen waar gaat om ruimtelijke kwaliteit, maar nadrukkelijk ook kwaliteit van leven, wonen en werken;

ROSA: Weliswaar wordt het benoemd in het stuk maar het blijft niet overbodig te benadrukken dat wij het zeer belangrijk vinden om de verbinding met het sociale domein te leggen. Het versterken van sociale verbanden in buurten heeft hoge prioriteit. In sommige buurten zijn die zwak.

1b. Het streven is om in Zaanstad tot 2040 tussen de 15.000 en 20.000 woningen te realiseren. Waarbij voor de komende 10 jaar gestreefd wordt de bouwproductie te verhogen naar 1000 woningen per jaar;

ROSA zal zich niet vastleggen op aantallen woningen. Als we zien welke gebieden nu al geclaimd worden voor woningbouw nemen onze zorgen alleen maar toe. Genoemd wordt de landelijke trend van de trek naar de grote steden. Dat vraagt ons inziens om sturing van de landelijke overheid, maar daar is al jaren geen enkel zinnig ruimtelijke ordeningsbeleid waarneembaar.

Voor wie bouwen we eigenlijk? In Amsterdam daalde het aantal huurwoningen in 2 jaar tijd met 3 %. In acht van de 22 Amsterdamse wijken is het aantal huurwoningen onder de 35% gekomen, met als dieptepunt het centrum met een percentage van 28% huurwoningen. Een substantieel deel van de Amsterdamse huurders zoekt zijn weg naar Zaanstad. ROSA is op een punt beland dat wij ernstige vraagtekens zetten bij een regionale verdeling van de woningmarkt voor huurders. Wij bouwen liever voor de Zaanse bevolking en statushouders zolang de onevenredige verdeling van percentages huurwoningen in regionaal verband niet gelijk is getrokken.

Bovendien moet het college maar eens aantonen dat de genoemde percentages te bouwen woningen niet ten koste gaan van de kwaliteit van leven, wonen, milieu en werken.

1c. De Zaanse Energieagenda uitgangspunt is bij de verdere ontwikkeling van de stad;

Voor ROSA staan de doelstellingen om Zaanstad in 2020 klimaatneutraal te maken nog steeds recht overeind. De toename van de verstening met de genoemde hoge aantallen woningen lijken daar haaks op te staan. Je kan wel 20.000 nul op de meter woningen bouwen, maar de groene leefomgeving staat dan veel meer onder druk. Op de plek van ieder huis is geen opname in de grond van regenwater; ieder huis voegt bijna twee extra auto’s toe.

Uiteraard zijn wij een warm voorstander van CO2 reductie in de bestaande bouw en dient dit voortvarend aangepakt te worden. We hebben al een gigantische achterstand opgelopen door diverse oorzaken.

2 Gebieden Maak.Zaanstad

2d. Er binnen de stedelijke contouren wordt gebouwd. Het gebied tussen Rooswijk en Westerkoog ten westen van de Guisweg in uitzondering daarop wel beschikbaar is voor (passende) ontwikkeling;

ROSA constateert dat het gebied ten westen van de Guisweg, in de volksmond het gebied tussen de omgelegde Guisweg geheten, nog altijd Natura 2000 gebied is. Dat is voor ons onacceptabel. Acceptabel is wel dat de omgelegde Guisweg langs het talud van de A8 wordt gelegd en zodoende dit Natura 2000 gebied weer aangesloten wordt op het Westzijderveld waar het uiteindelijk ook bij hoort. Dat er voor de rest binnen de stedelijke contouren wordt gebouwd klinkt mooi maar als wij zien dat binnen die stedelijke contouren nogal wat groen wordt opgeofferd, kunnen wij daar niet zondermeer mee instemmen. Wij zien bebouwing van parken en volkstuinen om zo tot maximale productie van woningen te komen. Wij hebben in de sessies geen enkele burger gehoord die hier een voorstander van was.

2e. In ieder geval HoogTij, Noorderveld, Assendelft-Noord en Westerspoor monofunctionele werkgebieden blijven. Voor de andere bedrijventerreinen in de stad is transformatie naar meer gemengde woon/werkgebieden (in bij de plek en bedrijvigheid passende verhoudingen) een mogelijkheid;

Prima. Feit is wel dat dit enerzijds een langdurig proces zal worden en anderzijds dat op de te transformeren gebieden bedrijven aanwezig zijn die geen woningen in de directe nabijheid verdragen. Vooral deze laatste zullen vertragend werken in de transformatiegedachte.

  1. De ontwikkeling in de stad zich de komende jaren met name richt op de vier focusgebieden (Centrumgebied Zaandam, Krommenie/Wormerveer, Zaanstad midden en Poelenburg-Achtersluispolder);

ROSA onderschrijft de ontwikkelingen rond de twee focusgebieden Centrumgebied Zaandam en Krommenie/Wormerveer. Voor het focusgebied Krommenie/Wormerveer gaat het ons om wel op korte termijn met concrete maatregelen te komen die ook zichtbaar maken dat het ernst is wat we gaan doen. Dat kan zich uiten in een verbetering van het verblijfsgebied zoals het weren van de talloze vrachtauto’s uit de hoofdstraten van Krommenie en de verandering van de Zaanbocht als doorgaande route in een aantrekkelijk verblijfsgebied.

Tussen de beide dorpen in ligt de Nauernasche Vaart. Met de transformatie aan beide zijden van de bedrijventerreinen ontstaat hier een nieuw gebied. Betrek de vaart hier nadrukkelijk bij. Het is nu een dood water. Er gebeurt nauwelijks wat. Creëer insteekhaventjes.

Zaanstad Midden en Poelenburg-Achtersluispolder baren ROSA meer zorgen. Wij vinden dat de plannen die hier worden voorgesteld wel erg ondoordacht zijn. Ik noem ze kort:

Zaanstad Midden:

Woningbouw in lus omgelegde Guisweg- Natura 2000 gebied- niet doen, zie eerdere opmerking hierover.

Woningbouw op PSZ/RCZ terrein gaat ten koste van groen, lijkt haaks te staan op verhuizing rugbyclub.

Zien wij nu op het bijgevoegde kaartje dat achter het nieuwe ziekenhuis woningbouw staat ingetekend en dat dit ten koste gaat van de Heemtuin en ander groen?

Hoornseveld sportlokatie krijgt de bestemming wonen met sport, groen en recreatie. In hoeverre past dat?

Ook het terrein van voetbalclub Zaandijk ondergaat een transformatie. Wat bent u van plan? Hetzelfde geldt voor de velden van KFC en KZ en opvallend is het inpikken van een groter stuk groen van het Guisveld met natuurbestemming. De raad vindt dat hier een hockeyclub moet komen en ROSA vindt dat dit dan tevens de uiterste grens is.

Over Poelenburg-Achtersluispolder het volgende:

Het Vijfhoekpark verdwijnt nagenoeg evenals de naastgelegen sportvelden, die verbannen worden naar de oksel van de Coentunnel. De volkstuinen van Poelenburg verdwijnen evenals die van de Havenbuurt. Het zijn voorgestelde ontwikkelingen die wij niet zullen steunen. Opvallend is verder dat in de oorspronkelijk versie de ingang van de havenmond van de Voorzaan ook een transformatie zou ondergaan. Dat is losgelaten en dat beschouwen wij als een gemiste kans. Daar liggen in combinatie met het Hembrugterrein juist grote mogelijkheden om een fantastische entree en blikvanger te maken. Tot slot willen wij wijzen op de enorme belasting die de ontwikkelingen zullen hebben op de ontsluitingsroute Thorbeckeweg. Hoe wil u deze nu al overbelaste straat gaan herinrichten?

  1. Aandachtspunten in de realisatie (o.a. gericht op samenwerking en draagvlak)

3g. Er samen met de grote bedrijven in de stad gezocht wordt naar een nieuwe mix van wonen en werken, waarbij de toegevoegde waarde van de bedrijven aan de stad wordt versterkt en woningbouw in de directe omgeving van de bedrijven mogelijk is;

Een proces van de lange adem. Dat is wel gebleken bij de ontwikkeling van de Hemmes, omringd door de grootste bedrijven van de Zaanstreek. Het kan alleen maar als de contouren van de bedrijven worden teruggeschaald door inpandige milieuverbeteringen. Maar wij vragen hier ook aandacht voor de grote hoeveelheid vrachtauto’s die deze bedrijven aandoen. Ook op dat gebied moet gezocht worden naar verbeteringen voor de leefomgeving.

3h. Op het gebied van onderwijs en arbeidsmarkt intensieve samenwerking tussen onderwijsinstellingen, overheid en bedrijfsleven nodig is. Een goede match tussen werk en opleiding is essentieel voor de kans van Zaankanters, op de arbeidsmarkt aan de ene kant en voor de sterke economie aan de andere kant;

Naar ons idee wordt nog te vel gefocust op iedere leerling toe geleiden naar een HAVO/VWO diploma, terwijl het traditionele ambachtswerk schreeuwt om nieuwe krachten. ROSA pleit er voor om meer aandacht en opleidingsmogelijkheden voor deze doelgroep. Wij gaan voor de Hogeschool van de Handen.

3i. Bij gebiedsontwikkeling ruimte dient te worden gegeven aan (maatschappelijke) voorzieningen;

Een vanzelfsprekendheid zou je haast zeggen maar het tegendeel is waar. Zie Saendelft.

 3j. Extra inzet op kwaliteit openbare ruimte nodig is om de stad schoon, heel, veilig én mooi te maken;

Dit lijkt ook weer zo’n vanzelfsprekendheid al zijn de begrippen schoon, heel, veilig en mooi begrippen waar je eindeloos over zou kunnen discussiëren. En wat ROSA betreft gaan we dit ook doen. Wij zouden er graag het begrip onderscheidend aan toevoegen. Onderscheidend van andere steden door de weg die is ingezet om het Zaanse te accentueren.

3k. Openbare ruimte tegelijkertijd bijdraagt aan de versterking van het toerisme. Duidelijke en aantrekkelijke routes door de stad het toeristisch potentieel aan elkaar verbindt. Het toerisme zorgt voor werkgelegenheid en één van de dragers is voor een goed aanbod van horeca en winkels;

Als u de notitie van ROSA over toerisme onverkort overneemt, komt het allemaal goed.

3l. Het inzetten op een “compacte” stad bijdraagt aan draagvlak voor voorzieningen en de stad zodoende sterker maakt. Naast het binnenstedelijk verdichten ingezet wordt op het verkorten en aantrekkelijker maken van de (langzaam verkeers-) routes tussen de verschillende delen van de stad;

Wat betreft het verbeteren van de langzaam verkeerroutes wil ROSA graag wijzen op de matige fietsvoorzieningen op sommige bedrijventerreinen. Verder zou in de stad nog veel verbeterd kunnen worden op fietsgebied. Het blijkt dat de compacte stad nog geen garantie is dat mensen ook eerder de fiets pakken. Daar is meer voor nodig. Zie onze motie over het tegenvallende gebruik van de fiets voor woon-werkverkeer. Met nadruk willen wij er wel op wijzen dat de ingetekende fietsverbindingen door de Natura 2000 gebieden van ons geen steun krijgen.

3m. De stad een grote diversiteit en meer kwaliteit (duurzaam en met een goede fundering) aan bestaande en nieuwe woningen nodig heeft, waarbij speciale aandacht is voor bijzondere doelgroepen;

Hier staat ROSA volledig achter waarbij aangetekend dat slechte funderingen pas in het uiterste geval kunnen leiden tot sloop van woningen. Gezocht dient te worden naar aantrekkelijke regelingen om ook de mensen met een bescheiden portemonnee over de streep te helpen.

  1. Infrastructuur en bereikbaarheid

4n. De Thorbeckeweg wordt getransformeerd tot een weg die Poelenburg en Achtersluispolder optimaal ontsluit en onderling verbindt en tegelijkertijd voldoende doorstroming garandeert in de oost-west richting;

Al eerder gaven wij aan dat dit een groot knelpunt is en zal worden. Hoeveel kan deze weg aan verkeer hebben? Hier ligt voor ROSA een veel grotere prioriteit om op te lossen dan de doortrekking A8-A9. De verkeerscongestie is veel groter in het zuiden van de stad.

4o. Het Prins Bernhardplein voldoende capaciteit heeft om de aangeboden

hoeveelheid verkeer in de toekomst te verwerken;

Klinkt aantrekkelijk maar als de doorstroming op wegen verbetert zullen meer mensen geneigd zijn om de auto te pakken i.p.v. het openbaar vervoer. Het is dus een bodemloze put. De veranderingen in dit deel van de stad, zowel op de rotonde als de Thorbeckeweg kunnen niet los gezien worden van verbeteringen van het Openbaar Vervoer, waarbij de optie van een metroverbindingen aan de oostkant van de Zaan een goede keuze lijkt.

4p. Het spoor tussen station Zaandam en station Koog-Zaandijk onder de grond wordt gebracht en de verbinding tussen Zaanstad en Amsterdam wordt verbeterd via een metroverbinding en nieuwe oeververbinding onder/boven het Noordzeekanaal.

ROSA is voor een nieuwe oeververbinding boven of onder het Noordzeekanaal maar dan alleen voor langzaam verkeer. Het gemotoriseerde autoverkeer wat het Noordzeekanaal kruist is de afgelopen jaren al genoeg verwend.

Ga sparen en lobbyen voor het spoor onder de grond tussen beide genoemde stations, breng de Provinciale weg terug tot een tweebaansweg. Door het vrijkomen van grond door het ondergronds gaan van het spoor ontstaan er twee mogelijkheden: Bouwen op het ondergrondse spoortracé zodat een mooie stadsstraat ontstaat of de provinciale weg bovenop het ondergrondse spoor. Ook in dit geval kunnen woningen toegevoegd worden langs dit tracé.

Tot slot willen wij nog speciale aandacht vragen voor de brief van de Vereniging Zaans Erfgoed en stichting Zaans Schoon als reactie op Maak.Zaanstad. De genoemde aanbevelingen in deze brief onderschrijven wij van harte. Doe er je voordeel mee en wees blij met zoveel kennis en liefde voor de streek.