Vragen aan wethouder over preventieve zorg voor asielzoekers


Op 8 februari diende ROSA onderstaande rondvraag in ter agendering in de raad. Deze zal worden behandeld tijdens het Zaanstad Beraad van 18 februari 2016.

Inmiddels heeft ook de PvdA een soortgelijke rondvraag ingediend, dus wij hopen dat onze rondvraag op brede steun kan rekenen!

Klik op lees meer voor de vragen die ROSA aan de wethouder stelt.

RONDVRAAG.

Preventieve maatregelen n.a.v. Incident POL (Proces Opvang Locatie, oftewel “asielboot”) Achtersluispolder.

Inleiding
In de nacht van zaterdag 30 op zondag 31 januari jongstleden heeft een bewoner van de POL in de Achtersluispolder zichzelf meermalen met een mes in de onderarm gesneden. De hulpdiensten waren snel ter plaatse en ook journalist Lorenzo Derksen meldde zich. Hij maakte een videoverslag van de tragische gebeurtenissen.

Op deze video is te zien hoe een groepje bewoners van de POL, waaronder volgens getuigen de echtgenote en een neef van de gewonde man, het bloedende slachtoffer naar de gereedstaande ambulance draagt. Die wordt niet geopend. Uiteindelijk wordt de man in een politieauto vervoerd. De echtgenote en de neef mogen aanvankelijk niet met hem mee. Op voorspraak van omstanders mag de echtgenote toch instappen, de neef wordt uit het voertuig getrokken en op de grond gegooid. Hij probeert zijn woede te koelen op de koplamp van een politieauto, maar wordt daarvan weerhouden door een medebewoner. Naar verluidt is de neef vervolgens naar het politiebureau gebracht, waar hij korte tijd onwel werd maar geen medische verzorging nodig had. In de loop van zondag werd hij teruggebracht naar de POL. Het slachtoffer is in het ziekenhuis verder behandeld en buiten levensgevaar.

De media hebben dit incident vervolgens opgeblazen en de reacties op internet waren navenant buiten proporties. Nu de ware toedracht wat duidelijker is, kunnen we constateren dat van daadwerkelijk geweld tegen hulpverleners geen sprake was en dat de hulpdiensten volgens protocol hebben gehandeld. Niemand doet aangifte, de zaak is hiermee wat de hulpdiensten betreft afgehandeld.

Feit blijft echter dat een weliswaar trieste, maar niet direct buitengewone situatie uit de hand is gelopen. Naar onze overtuiging was dit het gevolg van verkeerde verwachtingen bij de vluchtelingen, die immers niet bekend zijn met de procedures die Nederlandse hulpverleners volgen. Communicatieproblemen, verergerd door de begrijpelijke paniek, leidden er vervolgens toe dat korte tijd een chaotische situatie ontstond. Dat is een ontwikkeling die volgens ROSA de nodige zorg behoeft.

Ook de aanleiding tot de ambulance-inzet, een poging tot zelfdoding, is zorgelijk en de kans op een herhaling zou ons inziens tot een minimum verkleind moeten worden. Door de grote instroom van de afgelopen tijd zijn echter de wachttijden bij de IND (Immigratie- en NaturalisatieDienst) opgelopen, waardoor vaak kwetsbare mensen lange tijd in onzekerheid over hun toekomst blijven. Tegelijkertijd lijkt het COA (Centraal Orgaan opvang Asielzoekers), onder grote druk door de uitzonderlijke omstandigheden, niet bij machte om voldoende geestelijke bijstand te leveren. Dat dit kan leiden tot wanhoopsdaden is de afgelopen tijd helaas meer dan eens gebleken, ook in Zaanstad.

Bovenstaande brengt de fractie van ROSA tot de volgende vragen die wij graag, gezien de urgentie van de problemen, op zo kort mogelijke termijn met de wethouder willen bespreken.

Voorlichting over werkwijze hulpdiensten en gezondheidszorg.
Bent u met ons van mening dat een betere voorlichting over de werkwijze van de Nederlandse hulpdiensten in dit geval escalatie had kunnen voorkomen? Ziet u mogelijkheden om deze voorlichting structureel aan te bieden aan alle vluchtelingen die in onze gemeente worden opgevangen?

Aanvullende psychische ondersteuning vluchtelingen.
Daarnaast constateren we dat de onrust onder de bewoners toeneemt. Het lange wachten, de onzekerheid, slecht slapen, de traumatische ervaringen van de vluchtelingen verhogen de kans op ggz problematiek. We snappen dat het COA in eerste instantie verantwoordelijk is voor voldoende zorg. Maar we zien ook dat deze zorg minimaal is.

In het kader van preventief werken zou nu investeren in psychische ondersteuning veel gezondheidswinst opleveren en bovendien mogelijk veel maatschappelijke onrust en verstoring van de openbare orde voorkomen. Het voorkomen van maatschappelijke onrust, en het voorkomen van verstoren van de openbare orde, is natuurlijk een belangrijke gemeentelijke taak.

In dat kader pleit de fractie van ROSA er dan ook voor om, naast de begeleiding van het COA, ook vanuit Zaanstad aanvullende inzet te realiseren. Welke mogelijkheden ziet het college hiervoor?

Met vriendelijke groet,

Namens ROSA, Hans Kuyper en Natasja Groothuismink